AINA ZA BIMA YA AFYA ZINAZOPATIKANA NCHINI TANZANIA

BIMA YA AFYA

• • • • • •

AINA ZA BIMA YA AFYA ZINAZOPATIKANA NCHINI TANZANIA

1. National Health Insurance Fund (NHIF)

2. Social Health Insurance Benefit (SHIB)

3. Community Health Fund (CHF) 

4. Tiba Kwa Kadi (TIKA)

5. Pamoja na Bima zingine zote za afya za makampuni binafsi ambazo ni Private health insurance Companies

NB: Kutokana na Takwimu za Mwaka 2019 kuhusu Health insurance coverage nchini Tanzania zinaonyesha kwamba; asilimia 32% ya Watanzania ndyo Wanaotumia Bima ya afya ambapo;

• Asilimia 8%- Ni wanachama wa Bima ya Taifa yaani  National Health Insurance Fund (NHIF)

1. National Health Insurance Fund (NHIF)

Bima hii ya Afya ya Taifa imeanzishwa chini ya sheria ya Bunge "the Act of Parliament No. 8 ya mwaka 1999 " na kisha kuanza kufanya kazi kuanzia June 2001,

Mwanzoni bima hii ililenga zaidi watumishi wa uma yaani Public Servants lakini kwa hivi sasa hata ambao sio watumishi wa Uma wanaweza kutumia Bima hii ya Afya.

2. Social Health Insurance Benefit (SHIB)

Bima hii ya afya ni sehemu ya National Social Security Benefits iliyoanzishwa mwaka 2007,ambapo wanachama wote wa mfuko wa NSSF walikuwa wanapata huduma za afya kupitia Bima hii.

3. Community Health Fund (CHF) na Tiba Kwa Kadi (TIKA)

Community Health Fund (CHF)-Hii ni Bima ya afya ambayo ililenga sana jamii nzima kwa ujumla ambayo ipo maeneo ya kijijini pamoja na watu wachini kabsa na kujiunga kwenye bima hii ni Hiari yako mwenyewe,tofauti na bima zingine za afya kama ya taifa NHIF ambapo ilikuwa nilazima mtumishi wa uma kukatiwa Bima hii ya Afya.

Tiba Kwa Kadi (TIKA),hii ilikuwa tofauti kidogo na Community Health Fund (CHF), kwani ililenga zaidi jamii ambazo zipo maeneo ya Mjini

- Kwa pamoja CHF na TIKA ziliundwa chini ya CHF act 2001 na kufanya kazi kwenye maeneo ngazi ya Wilaya. Ambapo kwenye ngazi hiyo ya Wilaya, council health service boards (CHSB) na health facilities governing committees (HFGC) ndyo wahusika wakuu wa kusimamia utendaji kazi wa CHF, Lakini mnamo mwaka 2009 Kazi zote za CHF kitaifa zilikabidhiwa kwa NHIF.

4. Bima zingine zote za afya za makampuni binafsi ambazo ni Private health insurance Companies

Hapa ni bima za makampuni yote binafsi yawe ni ndani ya Tanzania au Nje ya nchi wana Bima zao za afya, hapa huweza kuhusisha kampuni au hata mtu Binafsi pia

Mpango huu ulianzishwa miaka ya (2002) ambapo kulikuwa na Bima za afya binafsi yaani private health insurance firms in Tanzania, na ndipo mpango ukawa mkubwa zaidi hadi kuhusisha makampuni mbali mbali pia kama vile AAR, Jubilee Insurance, Resolution Health and Metropolitan Insurance.

Source:Wikipedia

Bima za Afya na Gharama Zake Tanzania

Katika jamii ya kisasa, bima za afya zimekuwa chombo muhimu katika kuhakikisha watu wanapata huduma bora za afya bila kutegemea uwezo wao wa kifedha. Nchini Tanzania, bima za afya zinajulikana kama mfumo wa kuhakikisha kwamba watu wanapata matibabu wanapohitaji, bila kuathiri sana bajeti zao. Katika makala hii, tutaangazia aina za bima za afya, gharama zake, na changamoto zinazokabili mfumo huu nchini.

Aina za Bima za Afya

Tanzania ina aina kadhaa za bima za afya ambazo zinapatikana kwa wananchi. Kwanza, kuna bima za afya za jamii ambazo zinatoa huduma za matibabu kwa wanachama kupitia makundi ya kijamii. Mfumo huu umeanzishwa ili kuhakikisha watu wa kipato cha chini wanapata huduma bora za afya. 

Mfano mzuri ni Mfumo wa Bima ya Afya ya Jamii (CHF), ambao unalenga jamii zisizo na uwezo wa kulipia gharama za matibabu. Bima nyingine ni bima ya Taifa,NHIF n.k

Pili, kuna bima za afya za binafsi zinazotolewa na makampuni ya bima. Hizi ni bima ambazo mtu binafsi anaweza kujisajili kwa hiari yake, na mara nyingi zinatoa huduma zaidi na kwa kiwango cha juu ikilinganishwa na bima za jamii. Watu wanaweza kuchagua mipango inayowafaa kulingana na mahitaji yao na uwezo wao wa kifedha.

Gharama za Bima za Afya

Gharama za bima za afya nchini Tanzania hutofautiana kulingana na aina ya bima, kiwango cha huduma zinazotolewa, na uwezo wa kifedha wa mteja. Kwa bima ya afya ya jamii kama CHF, gharama za mwaka zinaweza kuwa kati ya shilingi 30,000 hadi 50,000 kwa mtu mmoja. Hii ni gharama nafuu ikilinganishwa na gharama za matibabu bila bima.

Kwa upande mwingine, bima za afya za binafsi zinaweza kuwa na gharama kubwa, kuanzia shilingi 100,000 hadi milioni kadhaa kwa mwaka, kulingana na kiwango cha huduma na umri wa mteja. Wakati bima hizi zinaweza kuonekana kuwa ghali, zinatoa faida za haraka na huduma bora zaidi, ikiwa ni pamoja na upatikanaji wa madaktari wa kitaaluma, vipimo vya kisasa, na huduma katika hospitali za kibinafsi.

Changamoto za Mfumo wa Bima za Afya

Ingawa bima za afya zina umuhimu mkubwa, mfumo huu unakabiliwa na changamoto kadhaa. Kwanza, ufahamu wa bima za afya bado ni mdogo miongoni mwa wananchi wengi. Watu wengi hawaelewi faida za bima za afya, na hivyo wanakosa fursa ya kujihusisha nayo. Pia, kuna tatizo la ufisadi katika baadhi ya maeneo ya huduma za afya, ambapo fedha za bima hazitumiki ipasavyo, na kupelekea wananchi kutopata huduma wanazotarajia.

Pili, kuna tatizo la upatikanaji wa huduma za afya katika maeneo ya vijijini. Ingawa bima za afya zipo, watu katika maeneo ya mbali wanaweza kukosa vituo vya afya vinavyokubalika, na hivyo kuhatarisha afya zao. Mambo haya yanahitaji hatua za haraka ili kuhakikisha huduma za afya zinapatikana kwa kila mtu bila kujali mahali alipo.

Hitimisho

Bima za afya ni muhimu sana katika kuboresha huduma za afya nchini Tanzania. Zinasaidia kupunguza mzigo wa gharama za matibabu na kuhakikisha kwamba watu wanapata huduma zinazohitajika. Hata hivyo, ili mfumo huu uweze kufanya kazi vizuri, ni lazima kuimarisha ufahamu wa bima za afya, kupunguza ufisadi, na kuboresha upatikanaji wa huduma za afya katika maeneo yote, hususan vijijini. Serikali na wadau wa afya wanapaswa kushirikiana ili kuhakikisha kila Mtanzania anapata huduma za afya bora na salama, bila kujali hali yake ya kifedha.