Sababu, Dalili,madhara na tiba ya shinikizo la chini la damu wakati wa ujauzito

Kubadilika kwa homoni na mabadiliko katika mzunguko wa damu kunaweza kupunguza shinikizo la damu wakati wa ujauzito, haswa katika miezi mitatu ya kwanza (trimester 1) na miezi mitatu ya pili(trimester 2) ya ujauzito,

Vitu vyote hivi viwili vinaweza kuongeza uwezekano wa mama mjamzito kupata tatizo la shinikizo la chini la damu.

Shinikizo la chini la damu (hypotension) wakati wa ujauzito si kawaida kusababisha matatizo makubwa ya afya, na wanawake wengi wanaweza kutibu wakiwa nyumbani.

Hata hivyo, shinikizo la chini sana la damu linaweza kuwa sababu ya wasiwasi, na baadhi ya wanawake hupata dalili zinazosumbua wakati wa ujauzito.

Ni nini husababisha shinikizo la chini la damu wakati wa ujauzito?

Ujauzito husababisha mabadiliko mengi. Hii hutokana na juhudi mbalimbali zinazohitajika ili kuunda mtoto. Ndiyo maana ni muhimu sana kwa wanawake wajawazito kuchunguzwa mara kwa mara na daktari wao katika hatua zote za ujauzito.

Wakati wa uchunguzi huu, madaktari wanaweza kumuuliza mwanamke maswali kuhusu mtindo wake wa maisha. Daktari pia ataangalia shinikizo la damu la mwanamke wakati wa kila ziara.

Shinikizo la damu hubadilika kidogo kulingana na viwango vya nishati vya mwanamke, woga, mtindo wa maisha pamoja na msongo wa mawazo. Shinikizo la damu pia linaweza kuongezeka au kupungua kulingana na wakati wa siku.

Shinikizo la damu la mwanamke linaweza kuwa chini katika wiki 24 za kwanza za ujauzito. Hii husababishwa na mfumo wa mzunguko wa damu, mishipa ya damu inapopanuka ili kuruhusu damu iende kwenye uterasi.

• Sababu nyingine ni pamoja na :

  kusimama haraka sana kwa mama mjamzito.

• kulala kwenye ubafu mmoja kwa muda mrefu sana.
• Athari za mzio(Allergy).
• Maambukizi
• Kupumzika kitandani kwa muda mrefu
• Upungufu wa maji mwilini
• Utapiamlo
• Upungufu wa damu
• matatizo ya endocrine

Pia inawezekana kwa baadhi ya dawa kupunguza shinikizo la chini la damu, kwa hiyo ni muhimu sana wanawake wajawazito wanaokumbwa na shida hii wamjulishe daktari wao ili kujua dawa za kutumia.

NB:Shinikizo la chini sana la damu pia linaweza kuwa ishara ya matatizo katika ujauzito wa mapema, kama vile mimba kutunga nje ya kizazi(ectopic pregnancy), ambapo yai lililorutubishwa hujipandikiza mahali pengine mbali na uterasi.

Viwango vya kawaida vya shinikizo la damu katika hatua za ujauzito

Wakati wa ujauzito, shinikizo la damu ni ishara ya afya ya mama na mtoto. Madaktari watatumia namba kusaidia kugundua maswala yoyote ya msingi au shida zinazowezekana.

Kulingana na Shirika la Moyo la Marekani, pamoja na tafiti mbali mbali zilizofanywa na afyaclass; shinikizo la kawaida la damu ni 90mmHg mpaka 120mmHg(systolic blood pressure) pamoja na 60mmHg mpaka 90mmHg(Diastolic blood pressure).

Mtaalamu atagundua shinikizo la chini la damu wakati usomaji uko karibu 90 mmHg zaidi ya 60 mmHg.

Katika wiki 12 za kwanza za ujauzito, mwanamke anaweza kugundua kushuka kwa shinikizo la damu. Shinikizo hili la chini la damu mara nyingi hubaki katika kiwango cha chini katika trimester ya kwanza na ya pili na itaongezeka tena katika trimester ya tatu.

Dalili za Shinikizo la chini la damu kwa mjamzito pamoja na:

• Kizunguzungu au kuchanganyikiwa.
• Kichefuchefu.
• Wepesi ambao unaweza kusababisha kuzirai, haswa baada ya kusimama haraka.
• Uchovu wa jumla ambao unaweza kuwa mbaya zaidi siku nzima.
• kutokuwa na uwezo wa kutoa na kuingiza pumzi kwa haraka(kupumua kwa shida).
• kiu kali hata baada ya kunywa maji.
• matatizo ya kuona, kama vile kutoona vizuri au kuona maruerue.
• kuwa na huzuni pasipo sababu.

Mwanamke yeyote ambaye anapata dalili zinazosumbua kama hizi anapaswa kuripoti kwa mtaalamu wa afya. Wanaweza kufanya baadhi ya vipimo ili kuhakikisha kwamba shinikizo la chini la damu ndilo sababu na si hali nyingine ya msingi.

Hatari na madhara kwa mtoto

Moja ya hatari kuu kwa wanawake walio na shinikizo la chini la damu ni kuanguka na wakati mwingine kuzirai. Wanawake wengine wenye shinikizo la chini la damu ambao husimama haraka sana baada ya kukaa au kulala chini wanaweza kuzimia.

Kuzimia mara kwa mara kunaweza kuwa hatari, haswa wakati wa ujauzito. Mwanamke anaweza kujeruhiwa ikiwa ataanguka na kupoteza mzunguko wa damu kunaweza kusababisha athari kwa mtoto.

Shinikizo la chini la damu linaweza kusababisha mshtuko au uharibifu wa mfuko wa mimba wa mtoto. Inaweza kuzuia damu kumfikia mtoto, ambayo inahatarisha afya ya mtoto.

Kulingana na utafiti mmoja, kuna kiasi kidogo cha utafiti unaoonyesha kwamba shinikizo la chini la damu wakati wa ujauzito lina athari mbaya kwa matokeo ya ujauzito, ikiwa ni pamoja na kuzaa mtoto aliyekufa.

Matibabu

Kwa kawaida hakuna matibabu ya shinikizo la chini la damu wakati wa ujauzito, lakini mwanamke anaweza kujaribu tiba kadhaa za nyumbani ili kupunguza dalili. Shinikizo la damu mara nyingi litarudi kawaida karibu na trimester ya tatu ya ujauzito.

Hata hivyo, baadhi ya wanawake wanaopatwa na matukio ya shinikizo la chini la damu isivyo kawaida wanaweza kuhitaji dawa. Hali yoyote ya msingi ambayo inaweza kusababisha kushuka kwa shinikizo la damu, kama vile upungufu wa damu au usawa wa homoni, itahitaji kutibiwa kwanza.

Tiba za nyumbani

Badala ya matibabu, wanawake wengi hutegemea tiba za nyumbani ili kuwasaidia kukabiliana na shinikizo la chini la damu.

• Kupata muda wa Pumzika
  Kupumzika mara nyingi wakati wa ujauzito kunapendekezwa, hasa kwa shinikizo la chini la damu.
• Kuchukua muda wa kuamka polepole asubuhi badala ya kuruka kutoka kitandani, na kuinuka kutoka kwenye kiti au sofa polepole wakati wa mchana kunaweza kusaidia kuzuia kizunguzungu au kuzirai.
• Kutumia Vimiminika

Ni muhimu kunywa maji mengi na kutibu ugonjwa wowote wa asubuhi au kutapika kunakotokea.

• Kula Mlo Kamili

Kula vyakula vya aina mbalimbali na vyenye virutubisho vingi ni muhimu hasa wakati wa ujauzito na kunaweza kusaidia kupunguza dalili za shinikizo la chini la damu.